नेपालमा स्वास्थ्य बिमाको आवश्यकता 

•  बिमा कार्यक्रममा नेपालका सम्पूर्ण जनसंख्यालाई सेवा–सुविधा प्रदान गर्ने लक्ष्य लिइएको छ।
•  बिमित सदस्य हुनका लागि परिवारका सदस्यले दर्ता सहयोगीमार्फत आवेदन फाराममा परिवारको सबैविवरण भरी सदस्य संख्याको आधारमा आवश्यक योगदान रकम तिरेर सदस्य दर्ता हुन सकिन्छ।
  
•  परिवारले हरेक वर्ष पारिवारिक विवरण अद्यावधिक गरी सदस्य संख्याको आधारमा आवश्यक योगदान रकम तिरेपछि दर्ता सहयोगीमार्फत बिमा प्रिमियम नवीकरण गर्न सकिन्छ।
•  स्वास्थ्य बिमा कार्यक्रममा दर्ता प्रक्रिया तथा नवीकरण गर्न सधैँभरि खुला रहनेछ।
•  सेवाको निरन्तरताका लागि एकपटक बिमा कार्यक्रमको बिमित सदस्य भएपछि हरेक वर्ष म्याद सकिनुभन्दा १ महिनापहिले नवीकरण गर्नुपर्दछ।
  
•  बिमित सदस्यका लागि स्वास्थ्य सेवा प्रदान गर्न बिमितको नजिकै प्रवेश विन्दु (स्वास्थ्य संस्था) तोकिएको छ। त्यहाँ उपचार सेवा पुर्याउन नसके माथिल्लो स्वास्थ्य संस्था वा विशिष्ट स्वास्थ्य संस्थामा प्रेषण गरिन्छ।
  
•  बिमितलाई स्वास्थ्य सेवा प्रदान गर्न सरकारी तथा निजी स्वास्थ्य संस्थालाई समेत तोकिएको छ।
•  राष्ट्रिय बिमा कार्यक्रमले ७० वर्षमाथिका नागरिक, पूर्ण अपांगता भएका नागरिक, एकल महिला र अनाथ बालबालिकालाई निःशुल्क बिमित सदस्यको परिचयपत्र प्रदान गर्छ।
•  स्वास्थ्य बिमा कार्यक्रमको सदस्य बनेपछि परिचयपत्र प्राप्त हुनेछ। स्वास्थ्य सेवा लिन आउँदा हरेकपल्ट यो परिचयपत्र साथमा ल्याउनुपर्छ। परिचयपत्र हराएको खण्डमा तुरुन्त आफ्नो दर्ता सहयोगीलाई खबर गर्नुपर्छ।
•  बिमित सदस्य बन्न चाहने व्यक्तिले सोझै दर्ता सहयोगीलाई वा स्थानीय स्वास्थ्य संस्थामार्फत सम्पर्क गरी घरमै बोलाएर सदस्य बन्न सकिन्छ।
•  वैशाख, जेठ र असारमा दर्ता भएका (बिमित)ले भदौ १ गतेदेखि सेवा पाउँछन्।
•  साउन, भदौ र असोजमा दर्ता भएका (बिमित)ले मंसिर १ गतेदेखि सेवा पाउँछन्।
•  कात्तिक, मंसिर र पुसमा दर्ता भएका (बिमित) ले फागुन १ गतेदेखि सेवा पाउँछन्।
•  माघ, फागुन र चैतमा दर्ता भएका (बिमित) ले जेठ १ गतेदेखि सेवा पाउँछन्।

स्वास्थ्य बिमाका चुनौतीहरू 

•  नागरिकलाई स्वास्थ्य सेवामा आर्थिक भार कम गर्ने सर्वोत्तम तरिका नै रोग लाग्न नदिने हो। समयममा नै रोगको पहिचान, रोकथाम र उपचार गर्र्ने, स्वस्थ जीवनशैली अवलम्बन गर्ने, समय–समयमा परामर्श र परीक्षण गर्ने हो भने व्यक्ति र राज्यसमेतको खर्च कम हुन सक्छ।

यसलाई मध्यनजर गरेर पछिल्लो समयमा स्वास्थ्य प्रवद्र्धन गर्ने उद्देश्यले जनता स्वास्थ्य केन्द्र र पेन प्याकेज जस्ता कार्यक्रम शुरु गरिएको छ।

आर्थिक विपन्नतामा पिल्सिनुपरेका हाम्रो मुलुकका नागरिकले स्वास्थ्य सेवाका लागि चर्को मूल्य तिर्न तयार भए पनि स्वास्थ्य प्रवद्र्धन गर्ने चेतनाको खाँचो छ।

जसको फलस्वरुप सही स्वास्थ्य सेवाप्रदायकतिर सम्पर्क राखी समयमै निदान र उपचार नगरी मृत्युको मुखमा परेका वा जीवनभरि अपांग बनेर बसेका छन्।

तर स्वास्थ्य बिमा कार्यक्रममा थोरै रकम योगदान गरी बिमित भएमा सामान्य सेवाका साथै विशिष्ट उपचार सुविधासमेत प्राप्त गर्न सकिन्छ।

•  आधारभूत निःशुल्क गुणस्तरीय स्वास्थ्य सेवामा पहुँच नागरिकको अधिकार हो। तर पनि उपचार खर्चकै कारण थुप्रै नागरिक घरवारविहीन, ऋणमा डुबेका वा मृत्युवरण गरेका छन्।

•  गरिब तथा विपन्न नागरिकलाई लक्षित यसै वर्षभित्र अधिराज्यका सबै जिल्लामा लागू गरिसक्ने स्वास्थ्य बिमा कार्यक्रमको उद्देश्य निकै राम्रो छ।