वासिङटन (एजेन्सी)
अमेरिकामा डोनाल्ड ट्रम्प राष्ट्रपति बनेको १० दिन मात्र भएको थियो, मेक्सिकोका बामपन्थी नेता म्याुनएल लोपेज ओब्राडोले‘ आप्रवासीको रक्षा‘का लागि अमेरिका जाने घोषणा गरेका थिए । यो सन् २०१७ जनवरीको घटना हो ।
उक्त भ्रमणका क्रममा उनी अमेरिकाको फरक फरक सहरमा गए र ट्रम्पमाथि हिटलर शैली अपनाइरहेको आरोप लगाएका थिए । ‘हिटलरले यहुदीका बारेमा‘ जसरी कुरा गरेका थिए, ठीक त्यसरी नै मेक्सिकोका नागरिकका बारेमा ट्रम्पले कुरा गरिरहेको उनले आरोपमा भनेका थिए । लापेजले ट्रम्पमाथि मेक्सिकोका नागरिक विरुद्ध घृणायुक्त अभियान चलाइरहेको आरोप पनि लगाएको थिए ।
पछि उनले उक्त यात्राको अनुभवमा ‘हे ट्रम्प‘ नामक किताब पनि लेखे । लापेजले यी सबै गरिरहँदा मेक्सिकोका विद्यमान राष्ट्रपति एनरिक पेना निएटो मौन थिए ।
सन् २०१० मा साहित्यमा नोबेल पुरस्कार जीतेका पेरुका लेखक र पत्रकार मारियो वर्गास लियोसाले मेक्सिकोका जनताको अपमान गरि ट्रम्पले लोपेजको मार्ग सहज बनाइदिएको बताएका थिए ।
मक्सिकोको राष्ट्रपति पदको चुनाव जितेपछि लोपेज र ट्रम्पबीच सोमबार आपसी फोनबार्ता भएको पुष्टि भएको छ । उनीहरुबीच फोनमा करिब आधा घण्टा कुरा भएको थियो । वार्तामा उनीहरुले अवैध घुसपैठ तथा पलायन रोक्ने र सुरक्षा बढाउने विषयमा चर्चा गरेका थिए ।
यसअघि ट्रम्पले ट्विट गर्दै मेक्सिकोका नव निर्वाचित राष्टपति लोपेजलाई बधाइ दिइसकेका थिए । आफनो ट्विटमा उनले दुई देशको राम्रो भविष्यका लागि उसँग मिलेर काम गर्ने इच्छा ब्यक्त गरेका थिए ।
उनले भने – म आन्ड्रेज मेनुअल लोपेज ओब्राडोरलाई मेक्सिकोका भावी राष्टपति बन्न गइरहेकोमा बधाइ दिन चाहन्छु । म उसँग मिलेर काम गर्ने पर्खाइमा छु । अमेरिका र मेक्सिकोको फाइदाका लागि हामीलाई अहिले धेरै गुर्नछ ।
मेक्सिकन काउन्सिलअफ इन्टरनेसनल अफियर्सले अध्यक्ष लुईस रुबियोकोका अनुसार मेक्सिकोको चुनावमा ट्रम्पको अप्रत्यक्ष असर परेको छ ।
रुबियोले भने– मेक्सिकोका धेरैजसो ट्रम्पको अपमानजनक बयान प्रति रुष्ट छन् । उनीहरु मेक्सिकोका कुनै पनि नेताले ट्रम्पलाई कुनै जवाफ पनि नदिएको र आम जनताले बुझ्ने गरि कुनै काम पनि नगरेकोमा पनि उनीहरु रुष्ट थिए ।
हालैका दिनमा मेक्सिकोबाट अमेरिकी सीमा घुषपैठ गर्ने अवैध आप्रवासी र उनीहरुका बच्चालाई लिएर दुई देशबीच तनाव बढेको छ । आप्रवासीका बच्चालाई उनीहरुबाट अलग गरेको र बच्चालाई ‘हिरासत केन्द्र‘मा राखिएकोमा ट्रम्प प्रशासनको ब्यापक आलोचना भयो । विवाद अत्यधिक बढेपछि ट्रम्पलाई परिवारबाट बच्चा अलग नगर्ने आदेश जारी गर्नु पर्यो ।
चुनावमा लापेजको विजयमा ट्रम्पको प्रत्यक्ष हस्तक्षेप देखिन्दैन । ट्रम्पले खुलेर मेक्सिकोका चुनावका विषयमा केहिपनि वोलेको छैन । केहि विशेषज्ञ पनि मेक्सिको चुनावी नतिजामा ट्रम्पको भुमिकालाई अस्विकार गरेका छन् ।
एक चुनावी फर्मका निर्देशक जर्ज वेडिंयाले भने–मेक्सिको चुनावी अभियानको विषय ट्रम्प थिएन । मलाई उनको केहि असर छ, जस्तो लाग्दैन ।
मेक्सिकोको चुनावी मैदानमा उत्रेका सबै उम्मेदवार ट्रम्पका बारेमा लोपेजको विचारसँग सहमत राख्छन् । ट्रम्पलाई मेक्सिकोका जनता अन्यन्तै मनपराउँदैनन् । त्यहा प्रत्यक १० मध्य ८ मतदाता ट्रम्पका बारेमा नकारात्मक सोच राख्ने गरेको उनले बताए ।
कयौंले लोपेजको जीतको पछाडी भ्रष्टाचार र हिँसा जस्ता मुद्दामा जनताले झल्नु परेको समस्यामा भएको बताएका छन् । लोपेजले ती आन्तरिक मुद्दामा कामग गर्ने प्रतिबद्धता गरेका थिए ।
ट्रम्प र लोपेज दुर्ब विदेशी देशसँगको सम्बन्धलाई भन्दा देशको राजनितिमा धेरै ध्यान दिन्छन् । ट्रम्पले जस्तै लोपेजले पनि अमेरिकाबाट भ्रष्ट सत्ता हटाउने प्रतिबद्धता गरेका थिए । तर अमेरिकाको झुबावलाई ‘दक्षिण‘ र मेक्सिकोको झुकावलाई ‘वाम ‘ मानिएको छ ।
दुई नेताबीच सम्बन्धलाई लिएर केहि विज्ञहरु उनीहरुबीच एक अर्कालाई बुझन कठिन हुने बताउँछन् । किनभने उनीहरु एक अर्काबाट विचारधारमा धेरै भिन्न छन् । तर केहि राजनितिक विश्लेषकले भने उनीहरुबीच राम्रो तालमेल हुने धारणा राखेका छन् ।