काठमाडौं ।
काठमाडौं उपत्यकाको फोहोर झण्डै ५० वर्षसम्म व्यवस्थापन गर्ने योजनाको साथ सञ्चालनमा ल्याइएको बन्चरेडाँडा स्यानिटरी ल्यान्डफिल साइटमा काठमाडौं महानगरपालिकाले मापदण्डविपरीत फोहोर विर्सजन गरेको पाइएको छ ।
कामपाले आधुनिक र व्यवस्थित रूपमा निर्माण गरिएको ल्यान्डफिल साइटबाट ग्यास निस्कासन हुने पाइप पुरेर मापदण्डविपरीत फोहोर विर्सजनको काम गरेको शहरी विकास तथा भवन निर्माण विभागअन्तर्गत रहेको बन्चरेडाँडा ल्यान्डफिल आयोजनाले बताएको छ ।
आयोजनाले दुई वटा सेलमध्ये पहिलो सेल निर्माण सम्पन्न गरेर फोहोर विर्सजन गर्नका लागि कामपालाई हस्तान्तरण गरिसकेको छ । सेल–१ मा फोहोर विर्सजन गर्ने क्रममा कामपाले ल्यान्डफिल साइटमा राखिएका ग्यास निस्किने पाइपलाई फोहोरले पुरेर फोहोरमाथि माटो बिछ्याएको छ । ल्यान्डफिलमा विर्सजन गरिएको फोहोरबाट निस्कने ग्यासको विसर्जनका लागि आयोजनाले तल्लो सतहबाटै ठाउँठाउँमा प्वाल पारेर ग्यास जाने पाइप ठड्याएको थियो ।
तर, कामपाले फोहोरको सतह थपिएसँगै उक्त पाइपलाई सुरक्षित गर्न ड्रम र पाइप थप्नुपर्नेमा सजिलोको लागि पाइप नै पुर्ने काम गरेको बन्चरेडाँडा ल्यान्डफिल आयोजनाका प्रमुख रवीन्द्र बोहोराले बताउनुभयो । उहाँले भन्नुभयो– ‘सरकारले ठूलो लगानी गरेर निर्माण गरेको संरचनाको दिगोपनको लागि हामीले बनाएको मापदण्डअनुसार फोहोर विर्सजन हुन सकिरहेको छैन, यसमा सुधार गर्नुको विकल्प छैन ।’
ग्यास निस्कने पाइपलाई फोहोरको सतहबाट माथिसम्म नै राख्नुपर्नेमा अहिले सेल–१ को फोहोर विर्सजन गर्दा मापदण्डको पालना भएको नपाइएको बताउँदै उहाँले भन्नुभयो– ‘ल्यान्डफिल साइटको दीर्घकालीन व्यवस्थापनको लागि कामपाले ध्यान दिन जरुरी छ ।’बन्चरेडाँडा ल्यान्डफिल साइटको सेल–२ को काम अन्तिम चरणमा पुगेको छ । आयोजनाले केही समयभित्र सेल–२ पनि कामपालाई हस्तान्तरण गर्ने तयारी गरेको छ ।
आयोजनाले फोहोर विर्सजन स्थलबाट निस्केर दुई वटा ट्याङ्कीमा जम्मा भएको लिचडलाई सेल– १ मा पम्प गरेर खसाल्ने प्रक्रिया पनि अघि बढाएको छ । ल्यान्डफिल साइटबाट निस्कने लिचडलाई खोलामा जान रोक्नबाट आयोजनाले आयोजना स्थलमा दुईवटा ठूलठूला लिचड जम्मा हुने पोखरी निर्माण गरेर सञ्चालमा ल्याएको छ ।
सिसडोलमा सडक स्तरोन्नतिको काम सम्पन्न
आयोजनाले फोहोर विर्सजनका लागि कठिन मानिएको सिसडोल खण्डमा ग्याबिङ भरेर सडक स्तरोन्नतिको काम सम्पन्न गरेको छ ।
सिसडोलमा रहेको फोहोरको पहाडबाट फोहोर बोकेको गाडी आवतजावत गर्न कठिन भएपछि आयोजनाले एक साताभित्र स्तरोन्नतिको काम सम्पन्न गरेको हो । सिसडोल खण्डको सडकको स्तरोन्नति भएसँगै अब सहज रूपमा पानी परेको अवस्थामा पनि फोहोर बोकेको गाडी बन्चरेडाँडा जान सक्ने बताइएको छ ।
२०७६ सालदेखि बन्चरेडाडाँमा पूर्वाधार निर्माणको गर्दै आएको आयोजनाले हाल तीनपिप्लेदेखि बन्चरेडाडाँसम्म सडकको स्तरोन्नतिको काम अघि बढाएको छ । करिब साढे ११ किलोमिटर सडकको स्तरोन्नतिको काम आगामी मंसिरसम्म सम्पन्न गर्ने गरी समानान्तर निर्माण सेवाले ठेक्का पाएको छ ।
यसैबीच बन्चरेडाँडमा फोहोर बोकेर गएका गाडीमाथि अज्ञात समूहले तोडफोड गरेसँगै स्थानीयले तीनपिप्लेदेखि बन्चरेडाँडा खण्डको स्तरोन्नतिको काम रोकेका छन् । आयोजनाले स्थानीयसँग समन्वय गरेर काम अघि बढाउने तयारी थालेको छ ।